تجربه‌ی زیرزمین
۴ دقیقه

تجربه‌ی زیرزمین

شهرزاد رویایی

رزیتا شرف‌جهان متولد 1341 در تهران است. او رشته نقاشی را در مقطع لیسانس و رشته‌ی پژوهش هنر را در مقطع فوق‌لیسانس پشت سر گذاشت. در نهایت گالری طراحان آزاد در پاییز 1376، در زیرزمینی که از پدر او به جامانده بود درروزهای امید به گشایش فضای جامعه و در میدان‌گاهی سبز و پردرخت، آغاز به کار کرد. 
 

«پیش از درگذشت مادرم به مکان فعلی گالری آمدیم و کار را به نوعی شروع کردیم. این‌جا محل کار پدرم بود. پدر خیاط بودند و کارگاه لباس داشتند. او دیگر کار را کنار گذاشت و اینجا را به ما داد. ما تصمیم گرفتیم که این مکان را آتلیه کنیم و خودمان با دیگر هنرمندان نیز بیش‌تر روی طراحی متمرکز شویم. از همان ابتدا اسمش را «گروه طراحان آزاد» گذاشتیم. خوب شوهرم هم صنایع دستی خوانده بود و بیش‌تر به دنبال کار با گلیم و مواردی مشابه بودیم».


رزیتا شرف‌جهان درباره‌ی مکان گالری و آغاز راه‌ خود و همسرش، محسن نبی‌زاده به آرتیبیشن چنین می‌گوید. رزیتا شرف‌جهان متولد 1341 در تهران است. او رشته نقاشی را در مقطع لیسانس و رشته‌ی پژوهش هنر را در مقطع فوق‌لیسانس پشت سر گذاشت. در نهایت گالری طراحان آزاد در پاییز 1376، در زیرزمینی که از پدر او به جامانده بود درروزهای امید به گشایش فضای جامعه و در میدان‌گاهی سبز و پردرخت، آغاز به کار کرد.
نخستین نمایشگاه این گالری به طور زیرزمینی و با نمایش آثاری از مینا غازیانی برگزار شد که به دلیل خلق آثاری با آستین کوتاه فیگورهایش امکان نمایش نداشت و سپس اولین نمایشگاه رسمی با ارائه آثاری از کودکان برپا شد.
گالری طراحان آزاد در سال 1402 و بعد از تحولات اجتماعی به مدت یک سال به صورت کارگاهی برای هنرمندان فعالیت داشت. هنرمندان در هر گوشه‌ی این گالری به خلق اثر مشغول بودند و در پایان هفته‌ها آثارشان را به نمایش و فروش می‌گذاشتند و آن‌چه از فروش حاصل می‌شد به طو کامل به هنرمندان تعلق می‌گرفت. شرف‌جهان که خود از اعضای گروه 30+ بوده، نسبت به برگزاری کارگاه برای هنرمندان به دلیل فضای کار جمعی که در بردارد، امیدوارتر است.
او با وجود درآمد کم‌تری که از این فضا حاصل می‌شود توضیح می‌دهد:
«ما حساب کردیم که در سال  1400 حدود 700 اثر فروختیم اما در سال 1402، فقط 200 اثر فروختیم و چنین افت وحشتناکی را داشتیم اما مهم نیست و ما دلخوش به تأثیرات دیگری از این دور هم نشستن‌ها بودیم و برای مدت طولانی این رویه را پیش گرفتیم. خیلی دوست داشتم که اسپانسر رنگ و کاغذ بگیرم و این کار را توسعه دهم گرچه برگزاری نمایشگاه نتایج مالی بهتری دارد اما در این مدت آرامش خوبی داشتم».
«طراحان آزاد» با اندیشه‌ی ایجاد و گسترش فضایی انتقادی و فعال برای فعالیت هنرمندان
جوان و تجربه‌گرا تأسیس شد و در ادامه علاوه بر نمایشگاه نقاشی، به فعالیت‌هایی مانند نمایش پرفورمنس، ویدئوها و نمایشگاه‌های چندرسانه‌ای پرداخت و همچنان در همین مسیر گام برمی‌دارد. این گالری تاکنون میزبان نمایشگاه‌هایی از هنرمندانی از جمله سمیرا اسکندرفر، حامد صحیحی، فرهاد فزونی، محدثه عیوض‌خانی، منوچهر معتبر، احمد مرشدلو، محسن وزیری‌مقدم، معصومه مظفری و بسیاری دیگر بوده است.