در مورد بدون عنوان 23

برآورد قیمت ۱۲۰۰ - ۸۰۰ میلیون ریال قیمت فروش : ۷۵۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال در حراج تهران تیر سال ۱۳۹۷ -اثر حاضر در چند نقطه کوچک سوراخ دارد. - این اثر در کتاب «نقاشی انقلاب» (ص ۲۳۶) به کوشش مرتضی گودرزی، انتشارات فرهنگستان هنر (۱۳۸۷) به چاپ رسیده است. درباره اثر شاخصه­‌های مهم نقاشی هانیبال الخاص، همچون رنگ­پردازی، طراحی، مضمون­گرایی و ارجاعات تصویری، در این اثر با عنوان «انقلاب» به خوبی دیده می­شود. در حالی که الخاص معمولاً به هر دو عنصر طراحی و رنگ توأمان توجه نشان می­دهد، به نظر می­رسد که در اثر حاضر توجه ویژه خود را بر مضمون معطوف کرده است. این نقاشی به دوره مهمی از آثار الخاص تعلق دارد. دوره‌ای که او همگام با مردم نسبت به مبارزات آنان که منجر به پیروزی انقلاب اسلامی شد، حرکت می‌کند. آثار او در این دوره تأثیر بسیار مهمی بر نسل نقاشان جوان آن روزگار با گرایش‌های مختلف سیاسی گذاشت. در این اثر به رغم روایتی مفهومی از جریانات سیاسی – اجتماعی انقلاب، تمثیل‌هایی ضمنی نیز وجود دارد: تمثیل‌هایی که می‌توان گفت تمام جامعه در آن سهیم بود. این تمثیل‌ها در فضای پر شور آن روزگار می‌توانست نوعی همراهی جمعی را تداعی کند. کودکان و جوانان شهید که در دستان مادران و پدرانشان رو به بننده بالا برده شده‌اند، بیانی تصویری از توصیف «پیشکش کردن شهیدان به انقلاب» و نمایش ابعاد ستمگری رژیم شاهنشاهی است. تأثیر نقاشی رئالیسم اجتماعی امریکای لاتین و همزمان مضمون پیه‌تای مسیحی را می‌توان در این نقاشی دید. صف نمازگزاران در انتهای تصویر، به نماد اتحاد مردم یادآور نقاشی‌های قهوه‌خانه‌ای با موضوع کربلاست. این نقاشی هانیبال الخاص تصویری گویا از تمامی نمادها، شعارها و باورهای مردم در روزهای انقلاب می‌باشد که برخی از آن‌ها تا سال‌ها به عنوان نمادهای کلامی و تصویری همچنان حیات خود را حفظ کرده‌اند. رنگ‌گزینی الخاص در این اثر نیز با همه رویکردها و تأثرات بالا همخوانی دارد. رنگ‌های گرم قرمز و قهوه‌ای و سیاه شمایل‌های رنسانسی، نقاش‌های مکزیکی و پرده‌های قهوه‌خانه‌ای را به خاطر می‌آورد و التهاب فضا و رنج مردم را به خوبی نمایان می‌سازد. رنگ آبی چادرهای زنان نماد پاکدامنی آنان و آسمان آبی نشان از روزهایی روشن و امیدبخش دارند که در پی این روزهای خونین خواهد آمد. نشانه­هایی چون نقاشی فیگوراتیو هیجان­گرا، مضمون­باوری نقاش و توجه به نوعی هنر متعهد و آرمانگرا متأثر از رئالیسم سوسیالیستی در مدرنیسم ایرانی، همواره نام هانیبال الخاص را پیش می­کشد. هنرمندی که باورها و گزاره­های فکری او، آغازگر فصل تازه­ای از مدرنیسم ایرانی است. الخاص که یکی از موفق‌ترین استادان نقاشی در دانشکده‌های هنری بود، تأثیر قابل توجهی را در پرورش هنرمندانی داشت که اکنون از استادان مهم همان دانشکده‌ها هستند. الخاص علاوه بر این‌که فضای تازه­ای از گفت‌وگوی تصویری را در نقاشی نوگرای ایران مطرح می­کند، حضور طیف قابل توجهی از نقاشان متأثر از خود را موجب می­شود.