بیوگرافی |
|
مرتضی ممیز، طراح، تصویرگر، نقاش، مدرس و هنری‌نویس در شهر تهران متولد شد. او هنرمندی نوآور و معلمی تأثیرگذار بود که نقش تعیین‌کننده‌ای در تحول و اعتلای گرافیک معاصر ایران داشته است. او در نوجوانی به کارهایی از قبیل تابلونویسی برای مغازه‌ها می‌پرداخت تا مخارج تحصیلش را فراهم کند. سال 1335در امتحان ورودی رشته‌ی نقاشی دانشکده‌ی هنرهای زیبا پذیرفته شد. هنوز دانشجوی سال اول بود که در کارگاه گرافیک محمد بهرامی قدم در عرصه‌ی حرفه‌ی آینده‌اش گذاشت. بعداً در کار تصویرگری مجله‌ی ایران‌آباد، کتاب هفته و کیهان هفته فرصتی استثنایی برای تجربه‌های تازه و بروز استعدادهایش یافت. پس از اتمام دوره‌ی کارشناسی رشته‌ی نقاشی، به‌کلی از نقاشی کردن دست کشید و با جدیت تمام به طراحی گرافیک روی آورد. با همکاری چند هنرمند جوان، تالار ایران (تالار قندریز) را بنیاد نهاد. سال 1344 برای ادامه‌ی تحصیل به فرانسه رفت و از مدرسه‌ی عالی هنرهای تزئینی پاریس گواهینامه ی طراحی داخلی گرفت. ممیز پس از بازگشت به ایران، در سال 1348 رشته‌ی طراحی گرافیک را در دانشکده‌ی هنرهای زیبا راه انداخت و آموزش دروس عملی در این رشته را آغاز کرد. ضمن تدریس، دامنه‌ی فعالیت طراحی‌اش را گسترش داد که مشتمل بود بر پوسترهای فرهنگی، روی جلد کتاب‌ها و نشانه‌ها. همچنین مدیریت هنری فصلنامه‌ی فرهنگ و زندگی و ماهنامه‌ی رودکی را برعهده داشت. علاوه بر این سه فیلم کوتاه برای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ساخت و به طراحی صحنه و لباس برای چند تئاتر و فیلم سینمایی پرداخت. همراه شش نقاش و مجسمه‌ساز، گروه آزاد را تشکیل داد و با چیدمان‌هایش (چاقوهای کاشته‌شده در گلدان‌ها و آویخته‌شده از سقف) در کارنماهای این گروه شرکت کرد.
معرفی رسانه‌ی گرافیک و اشاعه‌ی آن در جامعه از دیگر فعالیت‌های ممیز در این دوران بود. کارنماهای تصویرگران و طراحان ایرانی و خارجی_ ازجمله پوسترسازان لهستانی_ در تالار قندریز به اهتمام وی برگزار شد. پس از انقلاب اسلامی، فعالیت، فعالیت‌های هنری و فرهنگی را در سطحی وسیع‌تر ادامه داد و بیش از‌پیش به تدریس و نوشتن روی آورد. ممیز حتی در نقاشی‌هایش نیز به نوعی «گرافیسم» تمایل نشان می‌داد. ساده‌سازی فرم‌ها، کاربرد خطوط بیانگر و سطوح بافت‌دار خشن از مشخصه‌های عمده‌ی نقاشی‌های اوست. همین ویژگی‌ها به‌صورت دیگری در تصویرگری‌های او ادامه یافت. درواقع، او قلم نوک‌فلزی، تیغ، مرکب و کاغذ را به جای قلم‌مو، رنگ روغنی و بوم نشاند. غالباً سطح مقوای گلاسه را با مرکب می‌پوشاند و با خراش‌دادن آن، تصاویر را از زمینه‌ی سیاه بیرون می‌آورد؛ در نتیجه تصویرسازی‌هایش به باسمه‌های چوبی شبیه می‌شد. ممیز بعدها به استفاده از روش‌های عکس روی آورد: نخست عکسی مناسب با موضوع برمی‌گزید و سپس آن را به تصویر سیاه و سفید مطلق یا هاف‌تن درشت‌نقطه تبدیل می‌کرد؛ آنگاه این تصویر را به شکل دلخواه می‌برید و به طرح خود می‌افزود.
ممیز در شاخه‌های مختلف طراحی گرافیک مانند صفحه‌آرایی مطبوعات، تایپوگرافی، طراحی پوستر فیلم و طراحی نشانه موفق به ارائه‌ی آثاری نومایه شد. قدرت کم‌نظیری در چکیده‌نگاری داشت و همواره به گیرایی و خوانایی پیام بصری اهمیت می‌داد. او در طراحی پوستر از مکتب لهستان بسیار تأثیر گرفت. درواقع می‌توان گفت که اسلوب‌های فتومونتاژ و کولاژ، کاربرد رنگ‌های تخت، و سادگی و صراحت ترکیب‌بندی را عمدتاً از آثار طراحی لهستانی آموخت.
اولین حضور آثار چلیپا در حراج‌ها به اردیبهشت 1387 (آوریل 2008) به خانه‌حراج کریستیز (هنر معاصر و مدرن بین‌المللی) بازمی‌گردد. گرانترین اثر او تا سال 2021 در همین رویداد به مبلغ 49000 دلار چکش خورده است. آثار او تا سال 2021، 3 مرتبه در حراج‌های داخلی وخارجی حضور یافته و 100 درصد آثارش به فروش رسیده است.
منبع: آرتچارت
https://artchart.net/fa/artists/%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D9%85%D9%85%DB%8C%D8%B2/timeline
معرفی رسانه‌ی گرافیک و اشاعه‌ی آن در جامعه از دیگر فعالیت‌های ممیز در این دوران بود. کارنماهای تصویرگران و طراحان ایرانی و خارجی_ ازجمله پوسترسازان لهستانی_ در تالار قندریز به اهتمام وی برگزار شد. پس از انقلاب اسلامی، فعالیت، فعالیت‌های هنری و فرهنگی را در سطحی وسیع‌تر ادامه داد و بیش از‌پیش به تدریس و نوشتن روی آورد. ممیز حتی در نقاشی‌هایش نیز به نوعی «گرافیسم» تمایل نشان می‌داد. ساده‌سازی فرم‌ها، کاربرد خطوط بیانگر و سطوح بافت‌دار خشن از مشخصه‌های عمده‌ی نقاشی‌های اوست. همین ویژگی‌ها به‌صورت دیگری در تصویرگری‌های او ادامه یافت. درواقع، او قلم نوک‌فلزی، تیغ، مرکب و کاغذ را به جای قلم‌مو، رنگ روغنی و بوم نشاند. غالباً سطح مقوای گلاسه را با مرکب می‌پوشاند و با خراش‌دادن آن، تصاویر را از زمینه‌ی سیاه بیرون می‌آورد؛ در نتیجه تصویرسازی‌هایش به باسمه‌های چوبی شبیه می‌شد. ممیز بعدها به استفاده از روش‌های عکس روی آورد: نخست عکسی مناسب با موضوع برمی‌گزید و سپس آن را به تصویر سیاه و سفید مطلق یا هاف‌تن درشت‌نقطه تبدیل می‌کرد؛ آنگاه این تصویر را به شکل دلخواه می‌برید و به طرح خود می‌افزود.
ممیز در شاخه‌های مختلف طراحی گرافیک مانند صفحه‌آرایی مطبوعات، تایپوگرافی، طراحی پوستر فیلم و طراحی نشانه موفق به ارائه‌ی آثاری نومایه شد. قدرت کم‌نظیری در چکیده‌نگاری داشت و همواره به گیرایی و خوانایی پیام بصری اهمیت می‌داد. او در طراحی پوستر از مکتب لهستان بسیار تأثیر گرفت. درواقع می‌توان گفت که اسلوب‌های فتومونتاژ و کولاژ، کاربرد رنگ‌های تخت، و سادگی و صراحت ترکیب‌بندی را عمدتاً از آثار طراحی لهستانی آموخت.
اولین حضور آثار چلیپا در حراج‌ها به اردیبهشت 1387 (آوریل 2008) به خانه‌حراج کریستیز (هنر معاصر و مدرن بین‌المللی) بازمی‌گردد. گرانترین اثر او تا سال 2021 در همین رویداد به مبلغ 49000 دلار چکش خورده است. آثار او تا سال 2021، 3 مرتبه در حراج‌های داخلی وخارجی حضور یافته و 100 درصد آثارش به فروش رسیده است.
منبع: آرتچارت
https://artchart.net/fa/artists/%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D9%85%D9%85%DB%8C%D8%B2/timeline
رزومه |
|
1315. متولد تهران، ایران
1331آغاز به همکاری بعنوان تصویرساز و طراح با چندین مجله و روزنامه‌ی ایرانی
1344دریافت مدرک کارشناسی در رشته‌ی نقاشی، دانشکده‌ی هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
1377فعالیت به عنوان ریاست انجمن طراحان گرافیک ایران
1378فعالیت به عنوان ریاست مراسم دوسالانه‌ی طراحی گرافیک تهران
1384درگذشت در تهران
1397نمایشگاه انفرادی، «نمایش آثار»، نگارخانه صفوی، اصفهان
1398نمایشگاه انفرادی، «تصویرسازی‌های مجله رودکی»، گالری نگرش، اصفهان
1400نمایشگاه انفرادی، «شازدهمین سالگرد مرتضی ممیز»، خانه هنرمندان ایران، تهران
1331آغاز به همکاری بعنوان تصویرساز و طراح با چندین مجله و روزنامه‌ی ایرانی
1344دریافت مدرک کارشناسی در رشته‌ی نقاشی، دانشکده‌ی هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
1377فعالیت به عنوان ریاست انجمن طراحان گرافیک ایران
1378فعالیت به عنوان ریاست مراسم دوسالانه‌ی طراحی گرافیک تهران
1384درگذشت در تهران
1397نمایشگاه انفرادی، «نمایش آثار»، نگارخانه صفوی، اصفهان
1398نمایشگاه انفرادی، «تصویرسازی‌های مجله رودکی»، گالری نگرش، اصفهان
1400نمایشگاه انفرادی، «شازدهمین سالگرد مرتضی ممیز»، خانه هنرمندان ایران، تهران
توضیحات |
|
نام مرتضی ممیز با گرافیک ایران پیوند خورده است. او که در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران نقاشی خواند بخش عمده‌ای از زندگی خود را صرف گرافیک کرد. نام‌اش به‌عنوان یکی از بنیان‌گذاران رشته‌ی گرافیک در دانشگاه تهران ثبت شده، در تأسیس انجمن صنفی طراحان گرافیک نقش مهمی داشت. چندین نمایشگاه و دوسالانه برگزار کرد و گرافیک را به‌عنوان شکلی از هنر به جامعه‌ی ایرانی در حال تحول دهه‌ی ۱۳۴۰ معرفی کرد. بعدتر ده‌ها نشان مشهور را طراحی کرد تا نام‌اش به‌عنوان طراح نیز در ایران ماندگار شود.
