فرشید ملکی 4126

فرشید ملکی از نسل دوم نقاشان نوگرای ایران است. سبک شخصی ملکی در طراحی و نقاشی انتساب او به جریان‌ مشخصی از هنر نوگرای ایران را ناممکن کرده است؛ خصلتی که حاصل تلاش‌های آگاهانه‌ی این نقاش برای رسیدن به ‌روشی متمایز بوده است: «کارهایم در میان آرتیست‌های ایرانی به هیچ‌کس شبیه نیست. کارها مطلقاً مال خودم است». او از کودکی به نقاشی علاقمند شده بود و تحصیلات هنری را از هنرستان کمال‌الملک آغاز کرد. پس از اتمام دوره‌ی کارشناسی گرافیک در دانشکده‌ی هنرهای تزئینی (دانشگاه هنر تهران) در سال 1348، پس از فرصت مطالعاتی سه‌ماهه‌ای که سازمان تلوزیون برای آشنایی او با تلوزیون انگلستان فراهم آورده بود، در لندن ماندگار شد و تحصیلات هنری را در آن‌جا ادامه داد. همزمان با انقلاب 57 دوره‌ی تحصیلات تکمیلی در رشته‌ی نقاشی را در دانشگاه ردینگ انگلستان به پایان برد و به ایران بازگشت. ملکی تجربه‌ی تدریس در دانشگاه‌ فارابی، دانشگاه الزهرا و دانشگاه آزاد اسلامی را در کارنامه دارد و عضو هیئت علمی دانشگاه هنر تهران نیز بوده است. او با گالری‌های ایرانی همچون گلستان، آریا، هور، امکان و طراحان آزاد همکاری داشته و آثارش را بارها در خارج از ایران نیز به نمایش درآورده است.
ملکی با دعوت روئین پاکباز به تالار ایران ملحق شد و نخستین کارنمای انفرادی (1347) آثارش را در همان تالار برگزار کرد. دومین کارنمای انفرادی او در سال 1352 در تالار قندریز برپا شد. الخاص در مطلبی که برای صفحه‌ی هنر کیهان نوشت این دوره آثار او را با توتم‌های افریقایی مقایسه کرد. ملکی در دوره‌های بعدی توتم‌ها را کنار گذاشت و از جریان‌های متمایل به هویت هنر ملی و «سنت‌گرایی نو» فاصله گرفت؛ آثار او فاقد ویژگی‌های مرسومی است که هم‌نسلان او از سنت هنری ایران وام می‌گرفتند. «بعد از مدتی من کمی فکر کردم که این دیگر چه معنی دارد که ما تلاش کنیم که حتماً ایرانی باشیم؟ اگر ما ایرانی هستیم، خود به خود کارمان هم ایرانی است. دیگر نیازی به زور زدن ندارد.» او در مسیر طراحی‌هایی که از اواسط دهه‌ی 70 آغاز کرد، به جستجوی زبانی شخصی برآمد. در این طرح‌های خطی که با راپیدوگراف کشیده شده‌اند، با خطوطی آزاد و تعمداً خام‌دستانه، فرم‌ها را در مسیر جریان سیال ذهن بسط می‌دهد و جهانی مملوء از «آدم‌های از شکل‌افتاده، جانوران و گیاهان غریب، اجرام سماوی، گوی‌ها، چرخ‌ها و اشیاء عجیب دیگر» خلق می‌کند. ملکی در گفتگوهایش از علاقه‌ به آثار ماکس ارنست می‌گوید و بر تمایلات سوررئالیستی آثارش در این دوره صحه می‌گذارد و منشاء خصلت روایتگری این طرح‌ها را نیز متأثر از تصویرسازی‌های گوستاو دوره می‌داند.
ایمان افسریان ملکی را «جزو معدود نقاش‌های ایرانی»می‌داند که «چندین بار به جرات سبکش را عوض کرده.» فریدون غفاری درمورد دوره‌های ابتدایی و متاخر سبکی ملکی می‌گوید: «شاید بتوان گفت که طراحی‌های آخر ملکی بیشتر مطابق با نیازهای درونی‌‌اش است بدون اینکه اصلا به نیازهای بیرونی فکر کند. یک‌سری آن‌هایی هستند که فارغ از گرایشات رایج روز مطابق با نیازهای درونی خود کار می‌کنند و یک‌سری آن‌هایی هستند که بیشتر با عوامل و شرایط بیرونی خودشان را هماهنگ می‌کنند. درمورد کارهای ملکی می‌توان گفت که کارهای ابتدایی‌اش با کارهای اخیرش یک‌ چنین تفاوتی، یا تغییر نگرشی دارد.»
اولین حضور فرشید ملکی در حراج‌ها به دیماه 1395 (دسامبر 2016) به ششمین حراج تهران بازمی‌گردد. آثار او تا آگوست سال 2021، 7 مرتبه در حراج‌های داخلی و خارجی حضور یافته و 70 درصد از آثارش در حراج‌های بین‌المللی به فروش رسیده است. گرانترین اثر او تا سال 2021 در خانه‌حراج ساتبیز به مبلغ 14085دلار در 4 اردیبهشت 1397 چکش خورده است.
https://artchart.net/fa/artists/%D9%81%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D9%84%DA%A9%DB%8C/timeline
منبع: آرتچارت

1322. متولد تهران
1347نمایشگاه انفرادی نقاشی، سالن قندریز، تهران
1352نمایشگاه انفرادی نقاشی، سالن قندریز، تهران
1353نمایشگاه انفرادی نقاشی، گالری تهران، تهران
1363نمایشگاه انفرادی نقاشی، موسسه‌ی گوته، تهران
1368نمایشگاه انفرادی نقاشی، گالری شیخ، تهران
1370نمایشگاه انفرادی نقاشی، گالری گلستان، تهران
1372نمایشگاه انفرادی نقاشی، گالری آریا، تهران
1372نمایشگاه انفرادی نقاشی، گالری گلستان، تهران
1373نمایشگاه انفرادی نقاشی، گالری آریا، تهران
1378نمایشگاه انفرادی طراحی، گالری آریا، تهران
1382نمایشگاه انفرادی طراحی، گالری هفت ثمر، تهران
1384نمایشگاه انفرادی نقاشی، گالری آزاد، تهران
1384نمایشگاه انفرادی، «نمایشگاه نقاشی دبی»، گالری بی.21، امارات متحده‌ی عربی
1386نمایشگاه انفرادی نقاشی و طراحی، گالری هفت ثمر، تهران
1388نمایشگاه انفرادی، «(بدون) ابتکار»، گالری ایزابل فَن دِن آیندِ، دبی
1390نمایشگاه انفرادی، «تعلیق»، گالری طراحان، تهران
1390نمایشگاه انفرادی، «او آنکس که آمد و ناپدید شد»، گالری ایزابل فَن دِن آیندِ، دبی
1391نمایشگاه انفرادی، «طنز و تراژدی و یا چیزی مابین آن دو»، گالری طراحان آزاد، تهران
1392نمایشگاه انفرادی، «روی کاغذ سیاه: طراحی‌های رنگی فرشید ملکی»، گالری طراحان آزاد، تهران
1393نمایشگاه انفرادی، «نقاشی‌های فرشید ملکی»، گالری هور، تهران
1395نمایشگاه انفرادی، «نقاشی‌های فرشید ملکی»، گالری هور، تهران
1397نمایشگاه انفرادی، «نمایشگاه نقاشی»، گالری هور، تهران
1398نمایشگاه انفرادی، «نمایشگاه نقاشی»، گالری هور، تهران
1399نمایشگاه انفرادی، «نمایشگاه نقاشی فرشید ملکی»، گالری هور، تهران
1399نمایشگاه انفرادی، «پرتفولیو فرشید ملکی»، پروژه های رزوان، تهران
1400نمایشگاه انفرادی، «انسانم من، رنج برده‌ام من، سر از اینجا در آورده‌ام»، گالری آزاد، تهران
1400نمایشگاه انفرادی، «دیوار»، گالری طراحان آزاد، تهران
1401نمایشگاه انفرادی، «نقاشی‌های فرشید ملکی»، گالری هور، تهران

فرشید ملکی کارش را با آثار انتزاعی و تجربه کردن مواد و تکنیک‌های مختلف و ناآشنا آغاز کرد اما آن‌چه در سال‌های اخیر به شهرت فراوان‌اش منجر شد، روی آوردن به نقاشی پیکرنگارانه‌ و شخصی بود که مورد توجه عمومی هم قرار گرفت. ملکی در این آثار با نمایش پیکره‌هایی که از جهات مختلف بر روی صفحه به نمایش درمی‌آمدند درک ما از خط افق را به پرسش گرفت و با به‌کارگیری ترکیبی از حیوانات در کنار پیکره‌های انسانی، مضامین و نگاه‌اش به جهان را نیز به نمایش گذاشت.
آثار او در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته‌اند و نگاه شخصی‌اش به انسان و تصاویری که گاه مرگ را تداعی می‌کنند باعث شهرت و محبوبیت آثارش شده‌اند.