در سلسله نمایشگاههای شبتاب تاکنون نوجوانانی را از مرگ رهانیده و هماکنون در آخرین نمایشگاهش که با همکاری گالری آرتیبیشن و گالری طراحان آزاد در حال برگزاری است برای جمعآوری دیۀ دولتی حامد، که در سن نوجوانی در یک نزاع کودکانه باعث قتل نوجوانی دیگر شده است، تلاش میکند تا بار دیگر او را بهسوی زندگی و مدرسه بازگرداند. این نمایشگاه در یکم خرداد ماه با کمک هنرمندان خیر آغاز شد و اکنون در حال برگزاری است و تاکنون تنها بخش کوچکی از این دیۀ دولتی توسط خانوادۀ او مهیا شده است. خانم فرخنده جبارزادگان از بانیان پروژههای شبتاب در گفتگو با آرتیبیشن از چگونگی شکلگیری، اهداف و روند اجرای رویدادهای شبتاب و حامیان شبتاب در گذشته گفتند.
شبتاب هشتمین رویداد خودش را میگذراند، جرقۀ ایدۀ شبتاب چطور شکل گرفت؟ جرقه ایدُه شبتاب از سمت خانم شرفجهان بود که خانم نسرین ستوده برای آزادی یک نوجوان زندانی از گروه ما کمک خواسته بودند.
چه افرادی در شروع شکلگیری شبتاب موثر بودند و اکنون چه کسانی پروژههای شبتاب را پیش میبرند؟ در شروع شکلگیری گالری طراحان آزاد و در راس خانم شرفجهان و خانم ستوده و من بودیم که بعدها دیگر دوستان در سالهای متوالی به شبتاب پیوستند و هماکنون همکاری میکنند از جمله ماهور احمدی که در ادارۀ صفحه شبتاب و ارائه آثار در صفحات مجازی نقش بزرگی دارند.
شبتاب معمولا چقدر در انجام پروژههایش موفق است و میتواند بهموقع پول مورد نیاز را تهیه کند؟ تا به امروز با کمک آرتیستهای بنام که آثارشان را برای کمک به نجات جان نوجوانانی که ناخواسته مرتکب قتل شدهاند به شبتاب اهدا میکنند و البته با تلاش و کوشش بیدریغ همۀ عزیزان در گالری طراحان آزاد و خانم رزیتا شرفجهان و همسرشان شبتاب تابهحال با برگزاری ۷ نمایشگاه و حراج در ایونت و نمایش فیلم شبتاب موفق به تامین کل یا بخشی از دیه زندانیان شود. خوشبختانه گروه درد مشترکیم با همراهی شبتاب در این سالها در نجات جان جوانان از اعدام بسیار موفق عمل کرده و با اغلب آنها بعد از آزادشدن در ارتباط هستیم و هر سال یکی از زندانیان آزاد شده در افتتاحیه نمایشگاه شرکت کرده و معرفی میشوند.
اولین رویداد شبتاب چه سالی و با هدف کمک به چه کسانی آغاز شد؟ اولین شبتاب در مهرماه ۹۴ برگزار شد با هدف آزادکردن یک نوجوان از اعدام که البته عواید حاصل از این نمایشگاه کمک به پرداخت بخشی از دیه چند نوجوان شد.
بهترین هنرمندانی که تاکنون با شما همکاری داشتهاند چه کسانی بودند؟ البته از نظر ما در این نمایشگاه بهترین، معنا ندارد. همۀ کسانی که صمیمانه و سخاوتمندانه کارهایشان را اهدا میکنند به یک اندازه ارزشمند هستند ولی اگر منظور شناخته شدهترین (معروفترین) باشه، میشود به این اسامی اشاره کرد: کورش شیشهگران، منوچهر معتبر، محمد احصایی، فرح اصولی، گیزلا سینایی، سعید شهلاپور، رعنا فرنود، علیاکبر صادقی، رضا درخشانی، علی نصیر، حسین عماد، معصومه مظفری، بیتا فیاضی، فریدون آو، فرشید ملکی، ماندانا مقدم، مهران مهاجر، مهدی حسینی، رضا لواسانی، پروانه اعتمادی، بیتا وکیلی، رضوان صادقزاده، آنهمحمد تاتاری، شهلا حسینی، حسین محجوبی و...
معمولا جامعۀ هدف شما برای کمککردن، چه کسانی هستند؟ موفقترین پروژۀ شما کدام مورد بوده است؟ جامعۀ هدف ما کلا روی پروندههایی است که زندانی کاملا بهطور ناخواسته و اتفاقی درگیر ماجرا شده باشد نه با برنامهریزی قبلی. البته با اولویت کودکان و نوجوانان و زنان بوده است. بهنظر من تمام پروژههای شبتاب تا به امروز بهخاطر تلاشهای خانم شرفجهان در جمعآوری درست آثار و همکاری بینظیر و همدلانۀ آرتیستها و هنرمندان موفق بوده است.
پروژههای ناموفق هم داشتید؟ پروژههایی بودهاند که بخواهید انجام دهید و اما از توان مالی و یا پیشبینی شما خارج بوده باشد و از آن دست بکشید؟ خوشبختانه بهدلیل اینکه ما کلا در گروه ما درد مشترکیم و شبتاب وارد پروژههای احساسی بدون منطق وارد نمیشویم پروندههای ناموفق نداشتیم. (مقصودم از پروژههای احساسی بدون منطق دیههایی است که امکان تامین آن را نداشته یا درخواست ارقام نامعقول بالاست که خانواده توان تامین آن را نداشته باشند و مطرحکردنش در گروهها نه تنها کمکی به ترویج بخشش در جامعه نمیکند که جامعه هدف را بهسوی یک کسب و کاری برمیگرداند که از هدف ما به دور است.
لطفا از اولین پروژۀ شبتاب تا پروژۀ کنونی که کمک به خانوادۀ نوجوانی برای جلوگیری از اعدام است بگویید؟ به یاد دارید هفت پروژۀ دیگرشبتاب به چه کس یا کسانی اختصاص یافته است؟ پیشتر تا حدی به این سوال شما پاسخ دادم، البته اسامی افراد در آرشیو ما محفوظ است ولی بهطور ویژه میتوان از آرمان در اولین نمایشگاه نام برد و جوانی که بعد از ۱۲ سال در اسفند ۹۷ آزاد شد و نوجوان محصل نخبهای که دیهاش از ایونت شبتاب ۴ در سال ۹۷ تامین شد.
تصور میکنید شبتاب چطور میتواند گسترش بیابد و گالریهای بیشتری را درگیر خود کند؟ ببینید کاری که بهوسیلۀ گالری طراحان آزاد در حال انجام است، بسیار دشوار و پرمسئولیت است و بار این مسئولیت را خانم رزیتا شرفجهان به دوش میکشند. کمتر گالریداری شاید پیدا شود تا بتواند در سال حداقل یک بار از این دست پروژهها انجام دهد ولی امیدواریم گالریداران بیشتری بهخصوص در شهرستانها این همکاری را با ما داشته باشند برای گسترش مشارکتدادن هنرمندان در کارهای اجتماعی و عام المنفعه.
تلخترین و شیرینترین خاطرهای که تاکنون تجربه کردهاید چه بوده است؟ شیرینترین تجارب ما همیشه زمانی اتفاق میافتد که پول دیه یک زندانی جمعآوری بشود و امضای رضایت بر برگۀ رضایتنامه برای ما شیرینترین لحظه است چرا که هم جان یک انسان نجات پیدا کرده و مهمتر از آن خانوادۀ دیگری طعم شیرین بخشش را چشیده و بهطور یقین به آرامش خواهند رسید. تلخترین خاطرهای هم که ما شاید به کرات داشتیم اینکه از راضیکردن خانوادهای برای بخشش ناتوان ماندهایم.
ارزشمندترین تجربه و یا توصیهتان به خیرین دیگری که تازه در این مسیر وارد میشوند چیست؟ ما در دو مقوله جلب رضایت و تامین بخشی از دیه برخی از زندانیها فعالیت میکنیم البته من خودم را در حدی نمیبینم که به کسی توصیهای در این مورد بکنم ولی تجربهای که میتوانم با خیرینی که تازه وارد این عرصه میشوند در میان بگذارم این است که در هنگام روبرو با خانوادههای اولیای دم حتما خودشان را به جای آنها بگذارند و در مورد خانواده زندانی هرگز آنها را قضاوت نکنند.
مختصری از عملکرد و برنامه آیندۀ خود بگویید. برای ترویج هرچه بیشتر فرهنگ خیراندیشی و تشویق خیرین به ورود در این حوزه راهکار یا برنامهای دارید؟ هدف ما فقط صرف آزادکردن زندانی نیست آیندۀ آنها بهخصوص زندانیان نوجوان پس از آزادی برای ما حائز اهمیت است و برای مراقبت پس از خروج آنها نیز برنامههایی را در نظر داریم که امیدواریم بتوانیم با کمک خیرین به این امر مهم دست پیدا کنیم.
برای پیوستن به شبتاب و جمعآوری دیۀ دولتی یک نوجوان و نجات او از اعدام به شبتاب بپیوندید. شبتاب هشت تا تاریخ هشتم خرداد در سایت آرتیبیشن دایر است و علاقهمندان به مشارکت در این پویش و حرکت اجتماعی-فرهنگی میتوانند علاوهبر خرید و سرمایهگذاری در هنر در این راه نیک با ما همراه شوند. بازدید و خرید آثار این نمایشگاه و مشارکت این پویش فرهنگی و هنری از طریق لینک زیر امکان پذیر است: "http://artibition.net/fa/gallery/exhibition/498