پلتفرم‌های هنری ایرانی از سال ۱۳۹۲ با راه‌اندازی «گالری‌اینفو» آغاز به کار کردند و به مرور زمان، پلتفرم‌های دیگری مانند «آرتیبیشن»، «درز»، «آرت گالریز»، «زمینه»، «آرت یونیتی»، «آرتچارت»، «اسمارت آکشن»، و «بی‌تا» به این حوزه پیوستند. این پلتفرم‌ها با اهداف مختلفی از جمله اطلاع‌رسانی درباره رویدادهای هنری، حمایت از هنرمندان، ارائه اطلاعات جامع درباره هنرهای تجسمی، برگزاری نمایشگاه‌های آنلاین و حضوری، و فروش آثار هنری فعالیت می‌کنند.
همیشه هنر به‌عنوان شکلی قدرتمند از بیان خلاقانه شناخته شده است، اما دوران آنلاین افق‌های جدیدی را برای هنرمندان به ارمغان آورده است تا بتوانند ارتباط بین هنرمند و مخاطب را بررسی و بازتعریف کنند. با پیشرفت تکنولوژی، دنیای هنر ابزارها و پلتفرم‌های دیجیتال را پذیرفته است که منجر به ظهور اشکال و روش‌های جدیدی شده که مرزهای سنتی را به چالش می‌کشند.
یکی از نقش‌های کلیدی پلتفرم‌های هنری آنلاین، کاهش موانع ورود برای هنرمندان است. پلتفرم‌های آنلاین به هر فردی که به کامپیوتر یا گوشی هوشمند دسترسی دارد، اجازه می‌دهند تا آثار خود را با مخاطبان جهانی به اشتراک بگذارد. این فرم‌های جدید بیان هنری، مرزهای سنتی را به چالش کشیده و امکانات خلاقیت و نوآوری را گسترش داده‌اند.
دنیای هنر در ایران با حضور پلتفرم‌های مختلف هنری، مسیری تازه را طی می‌کند. این پلتفرم‌ها، با بهره‌گیری از فناوری و فضای دیجیتال، به هنرمندان و علاقه‌مندان هنر این امکان را می‌دهند که به راحتی به اطلاعات، رویدادها و آثار هنری دسترسی داشته باشند. در ادامه به معرفی ۹ پلتفرم هنری در ایران می‌پردازیم که هر یک با اهداف و فعالیت‌های خاص خود، نقش مهمی در ترویج و گسترش هنر ایرانی ایفا می‌کنند. این پلتفرم‌ها با فراهم کردن بستری مناسب برای نمایش و فروش آثار هنری، به هنرمندان جوان و پیشکسوت کمک می‌کنند تا مخاطبان جدیدی پیدا کنند. همچنین با ارائه اخبار رویدادهای هنری ایران و جهان به ارتقای سطح دانش و آگاهی هنری جامعه یاری می‌رسانند.
«گالری‌اینفو» به عنوان یکی از نخستین پلتفرم‌های هنری در ایران، در سال ۱۳۹۲ راه‌اندازی شد. این پلتفرم با هدف اطلاع‌رسانی جامع درباره رویدادهای هنری در ایران تأسیس شده است و به مرور زمان، دامنه فعالیت خود را به ارائه اطلاعات جامع‌تری درباره جهان هنر و جریان‌های هنر معاصر گسترش داده است.
«آرتیبیشن» فعالیت خود را از سال ۱۳۹۲ با نمایش‌های آنلاین انفرادی و گروهی آغاز کرد. این سایت با هدف گسترش فعالیت هنرمندان جوان و ارتقای بازار هنری به وجود آمد و با تمرکز بر مجموعه‌داری و حفظ ارزش آثار هنرمندان، به حمایت از هنرمندان پیشکسوت و میان‌رده پرداخته است.
«درز» از سال ۱۳۹۴ با هدف ارائه اطلاعات دقیق و جامعی درباره هنرهای تجسمی و فعالیت هنرمندان ایرانی فعالیت خود را آغاز کرد. این پلتفرم دو زبانه، آرشیوی از آثار و اطلاعات هنرمندان ایرانی را فراهم می‌کند و به ثبت و نمایش فعالیت‌های هنری آنان در ایران و جهان کمک می‌کند.
«آرت گالریز» فعالیت خود را در حوزه هنرهای تجسمی از سال ۱۳۹۴ آغاز کرده است. این بستر هنری، اطلاع‌رسانی در مورد برنامه‌های گالری‌ها و نگارخانه‌ها، برگزاری نمایشگاه‌های هنری و نمایشگاه‌های آنلاین را برنامه فعالیت‌های خود دارد. همچنین، آرت گالریز به معرفی آثار هنرمندان می‌پردازد و از طریق زیرمجموعه خود، «آرت شاپ»، در زمینه خرید و فروش آثار هنری نیز فعالیت می‌کند.
«زمینه» در سال ۱۳۹۷به منظور فروش آنلاین آثار هنری و معرفی هنرمندان جوان به جامعه طراحی شده است. زمینه در دو حوزه مارکت پلیس فروش آثار هنری و همچنین مجله‌ی اینترنتی فعالیت می‌کند.
«آرت یونیتی» یک بازار آنلاین هنری است که در سال ۱۳۹۷ تأسیس شده و به هنرمندان نسل جدید کمک می‌کند آثار خود را به مخاطبان معرفی کنند و با علاقه‌مندان به هنر ارتباط برقرار کنند.
«آرتچارت» به‌منظور افزایش شفافیت در بازار هنر ایران، فعالیت خود را از سال ۱۳۹۸ آغاز کرد. این پلتفرم ابتدا بر تحلیل عملکرد حراج تهران، به‌عنوان تنها حراج هنر ایران، تمرکز داشت و به‌تدریج به بررسی عملکرد هنر ایران در بازارهای بین‌المللی پرداخت. با گذر زمان، آرتچارت اهداف خود را گسترش داد و به پوشش بازار هنر منطقه منا و اوراسیا روی آورد.
«اسمارت آکشن» به عنوان یک پلتفرم حراج آنلاین، از سال ۱۳۹۸ با استفاده از ربات تلگرام، مدل‌های مختلف مزایده‌های آنلاین را آزمایش کرد. سرانجام، اجرای نهایی این پروژه در سال ۱۴۰۱ محقق شد و سه نوع مزایده با نام‌های «زیرو آکشن»، «مزایده گروهی» و «h24» تا کنون در این پلتفرم برگزار شده است که هر یک گروه‌های مشخصی از خریداران و آثار هنری را پوشش می‌دهند.
«بی‌تا» یک سامانه دیجیتال است که با استفاده از تکنولوژی بلاک‌چین، امکان فروش و خرید آثار هنری را به صورت سهامی فراهم می‌کند. این پلتفرم در سال ۱۴۰۱ رسماً تأسیس شد و امکان فروش سهامی آثار هنری را برای عموم فراهم کرده است. در این پلتفرم هر فرد می‌تواند با خرید توکن‌ها، مالکیت درصدی از یک اثر هنری را به‌دست آورد و از این طریق سرمایه‌گذاری در بازار هنر کند.
با توجه به افزایش هزینه‌های عملیاتی و تأثیرات همه‌گیری جهانی، گالری‌ها و پلتفرم‌های هنری آنلاین اهمیت بیشتری پیدا کرده‌اند. این پلتفرم‌ها دنیای هنر را متحول کرده‌اند و هنر را در دسترس‌تر کرده و به هنرمندان کنترل بی‌سابقه‌ای بر آثارشان داده‌اند. در دنیای دیجیتال، محیط‌های مجازی تبدیل به بخش جدایی‌ناپذیر زندگی روزمره شده‌اند.