پس از انسان

پس از انسان

این لحظه حاضر است که تجسمی از جاودانگی است، نه زنجیره بی¬پایان این قبیل لحظه¬ها

تری ایگلتون


جهان پیش از انسان بوده و پس از ما نیز خواهد بود و ما جز تخمین¬هایی علمی و پیش¬گویی¬های اسطوره¬ای و دینی، تصوری از آن نداریم و نخواهیم داشت، مگر در خیال! به رغم توهم انسان در سلطه بر هستی، طبیعت همواره حقارت ما در برابر خود را به رخ کشیده است؛ از وسعت دریاها و صحراها، عظمت کوه¬ها و بی¬کرانگی آسمان تا ظرافت یک برگ و پروازش در باد؛ از سیلاب و زلزله و آتشفشان تا بیماری¬های ناشی از یک ویروس کوچک که بشریت را با هراسناکی نابودی مواجه کرده است. همه این¬ها بارها حقارت انسان را در هستی نمایان ساخته¬اند. شاید همین امر سبب اندیشیدن به آخرالزمان و پایان حضور انسان در کائنات شده است و شاید ما برای تسلی خود و ادامه حیات، حکایات و احادیثی در این باب روایت کرده¬ایم.
«پس از انسان» ساوالان جماعتی هم چندان رها از این موقعیت نیست؛ نشانی از تمدن نیست، اما طبیعت دست¬کاری شده همچنان حاضر است؛ گودال¬هایی همچون قبرهایی فروریخته در کنار درختان وحشی و شاخه¬های شکسته از تندبادهای آخرالزمانی و انسانی که جز ته