جلیل ضیاءپور

جلیل ضیاءپور، بنیان‌گذار نقاشی مدرن در ایران، در سال ۱۲۹۹ خورشیدی در بندر انزلی به دنیا آمد. او پس از تحصیل در هنرستان موسیقی، وارد دانشکده هنرهای زیبای تهران شد و نخستین آثار اکسپرسیونیستی خود را در همین دوران خلق کرد. پس از دریافت بورس تحصیلی، راهی فرانسه شد و با حضور در آکادمی آندره لوته، به‌طور جدی با کوبیسم و نقش اجتماعی هنر آشنا شد. حضورش در این دوره، نقطه‌ی آغاز تفکر مدرنیستی در آثار و فعالیت‌های نظری او بود. پس از بازگشت به ایران در ۱۳۲۷، آتلیه‌ی شخصی‌اش را تأسیس کرد و به‌همراه گروهی از هنرمندان نوگرا، انجمن فرهنگی «خروس جنگی» را بنیان نهاد؛ نشریه‌ای که با دیدگاهی انتقادی، به معرفی هنر مدرن پرداخت. هرچند فعالیت مجله به‌دلیل سوءتفاهم‌های سیاسی و مخالفت با سنت‌گرایی متوقف شد، ضیاءپور همواره در خط مقدم تحول هنری باقی ماند. وی تا پایان عمر، با وجود بیماری، به آموزش هنر مدرن در دانشگاه‌ها ادامه داد و نقش بی‌بدیلی در معرفی نوگرایی و نقد هنر سنتی در ایران ایفا کرد. او در سال ۱۳۷۸ در تهران درگذشت.