پرویز تناولی

پرویز تناولی

پرویز تناولی، هنرمند مجسمه‌ساز متولد سال ۱۳۱۶ در تهران است. او از مؤسسان جنبش سقاخانه‌ای در ایران محسوب می‌شود و نوع جدیدی از مجسمه‌سازی را در هنر مدرن ایران ابداع کرد. او با تلفیق مدرنیته غربی با نمادهای کهن ایرانی، توانست تلفیقی نمادین از هنرش را به نمایش بگذارد. هنرستان هنرهای زیبا در سال ۱۳۳۲ تأسیس شد و تناولی دوره‌ی سه‌ساله‌ی مجسمه‌سازی را در این هنرستان گذراند. او از اداره‌ی هنرهای زیبا بورسیه‌ی تحصیل در آکادمی هنرهای زیبای کارارای ایتالیا را دریافت کرد. تناولی در سال ۱۳۳۶، با نمایش آثارش، نخستین نمایش آثار مجسمه‌سازی در ایران را در تالار فرهنگ برگزار کرد. او پس از برگزاری این نمایشگاه توانست بورسیه‌ی تحصیلی را از وزارت فرهنگ به دست آورد و تحصیلاتش را در ایتالیا تکمیل کند. او در سال ۱۳۳۷ جایزه‌ی مجسمه‌سازی اولین بی‌ینال تهران را به دست آورد. تناولی با بازگشت به ایران در سال ۱۳۳۸ نمایشگاه انفرادی در تالار رضا عباسی برپا کرد و برنده‌ی جایزه‌ی دومین دوره‌ی بی‌ینال تهران شد و به‌عنوان نماینده‌ی ایران در بیست‌ونهمین بی‌ینال ونیز حضور داشت. وی طی سال‌های ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۳در آمریکا ساکن شد و چندین نمایشگاه انفرادی و گروهی برپا کرد و با بازگشت به ایران در سال ۱۳۴۳ مدیر گروه مجسمه‌سازی دانشگاه تهران شد. او در سال ۱۳۴۶ با همراهی سهراب سپهری، بهمن محصص، حسین زنده‌رودی و ابوالقاسم سعیدی «گروه پنج» را تأسیس کرد. طی چند دهه‌ی اخیر آثار تناولی در نمایشگاه‌ها و رویدادهای هنری متعددی به نمایش درآمده است از جمله به پاسداشت مقام این هنرمند در هنرمعاصر ایران، در سال ۱۳۹۶ نمایشگاه «مروری بر آثار هنرمند» در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.

رزومه

تحصیلات و آموزش

  • ۱۳۳۲: فارغ‌التحصیلی از هنرستان هنرهای زیبا، تهران.
  • ۱۳۳۵–۱۳۳۶: تحصیل در آکادمی هنرهای زیبای کارارا، ایتالیا.
  • ۱۳۳۶–۱۳۳۸: ادامه تحصیل در آکادمی بررا، میلان، تحت نظر مجسمه‌ساز ایتالیایی مارینو مارینی

تدریس و فعالیت‌های آموزشی

  • ۱۳۴۰–۱۳۴۳: استادی در کالج هنر مینیاپولیس، ایالات متحده
  • ۱۳۴۳–۱۳۵۷: مدیریت گروه مجسمه‌سازی دانشگاه تهران
  • ۱۳۵۷ به بعد: استاد مدعو در دانشگاه‌های مختلف ایران و جهان

تألیفات

تناولی بیش از ۴۰ کتاب و مقاله در زمینه‌های هنر، صنایع دستی و فرهنگ ایرانی تألیف کرده است. برخی از آثار او عبارتند از:

  • «گبه: هنر زیر پا» (۱۳۸۳)fa.wikipedia.org
  • «تاریخ طراحی گرافیک در ایران» (۱۳۹۳)
  • «سفره‌ی کامو» (۱۳۷۵)

نمایشگاه‌ها

تناولی در نمایشگاه‌های متعددی در ایران و خارج از کشور شرکت کرده است. برخی از نمایشگاه‌های برجسته او عبارتند از:

  • ۱۳۹۶: نمایشگاه «مروری بر آثار هنرمند» در موزه هنرهای معاصر تهران.
  • ۲۰۲۳: نمایشگاه «شاعران، قفل‌ها، قفس‌ها» در گالری هنر ونکوور، کانادا.

حضور در موزه‌ها و گالری‌های بین‌المللی

آثار تناولی در موزه‌ها و گالری‌های معتبر جهان به نمایش درآمده است، از جمله:

  • موزه بریتانیا، لندن
  • موزه متروپولیتن، نیویورک
  • موزه هنرهای معاصر وین، اتریش
  • موزه هنرهای معاصر تهران

اقامتگاه و فعالیت‌های کنونی

پرویز تناولی در حال حاضر در ونکوور، کانادا زندگی می‌کند و همچنان به فعالیت‌های هنری و آموزشی خود ادامه می‌دهد.